Mục Lục Bài Viết
1. Củ Tam Thất Bắc là gì?
Củ tam thất bắc(Panax pseudo-ginseng Wall.)còn được biết đến với một tên gọi khác là Sâm tam thất, thổ sâm, củ kim bát hoàn hay là kim bất hoán. Loài cây này còn được nhiều người gọi với cái tên nhân sâm của Việt Nam loại củ này có vị đắng và hơi ngọt, có tính ôn. Theo nhiều tài liệu cổ để lại, củ tam thất bắc được xem là một loại thuốc nam khá quý hiếm. Vị thuốc này có công dụng bồi bổ cho sức khỏe của cơ thể, được so sánh với công dụng của nhân sâm.
Về đặc điểm hình thái đây là một loại cây thân thảo nhỏ, sống lâu năm.
- Mỗi cây có 3 – 6 lá mọc đối trên đỉnh thân, hình lông chim, mép lá có răng cưa nhỏ.
- Chỉ có một cụm hoa mọc đơn độc ở ngọn thân, hoa màu lục vàng nhạt.
- Quả mọng, hình cầu dẹt, khi chín có màu đỏ, hạt màu trắng.
- Mùa hoa vào tháng 5–7, mùa quả từ tháng 8–10.
Là loài cây đặc biệt ưa bóng và ưa ẩm mát, mọc ở vùng núi cao trên 1.500m. Mùa đông, nhiệt độ xuống dưới 0ºC nhưng phần thân rễ của cây vẫn tồn tại. Ở Việt Nam, loài cây này được trồng một lượng ít ở Hà Giang, Lào Cai, Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu…
Tam thất bắc có thể sử dụng cả củ, hoa và nụ. Trong đó rễ củ là phần được sử dụng nhiều nhất và thường thu hoạch trước khi cây ra hoa. Sau đó, sẽ được rửa sạch, phơi hoặc sấy khô để làm dược liệu.
Thành phần chính trong củ tam thất chủ yếu là saponin (4,42 – 12%). Cụ thể là ginsenoside Rg1, ginsenoside Rb1, ginsenoside Re, notoginsenoside R1. Ngoài ra còn có flavonoid, phytosterol, polysaccharide và muối vô cơ.
2. Tác dụng của củ Tam Thất Bắc
Ngăn ngừa tổn thương não do xuất huyết nội sọ
Panax notoginseng chứa các hợp chất gọi là saponin, có tác dụng chống ung thư, chống viêm, chống vi khuẩn, giảm cholesterol và cân bằng hệ miễn dịch. Ngoài ra còn có tác dụng trong việc giảm mức độ nghiêm trọng của tụ máu não hoặc sưng (phù nề) ở những người bị chảy máu não.
Chất noto ginsenosid trong tam thất ức chế khả năng thẩm thấu của mao mạch, hạn chế các tổn thương ở vỏ não do thiếu máu gây ra.
Cầm máu, bổ máu
Tam thất được xem là vị thuốc được dùng để bổ máu hàng đầu trong nhóm dược liệu. Tác dụng chủ yếu vào phần âm huyết nên rất tốt trong việc bồi bổ khí huyết và cầm máu. Nhờ có tác dụng cầm máu, tiêu sưng nên được dùng trong các trường hợp chảy máu do chấn thương, làm tan máu,…
Điều trị rối loạn sinh sản
Không có căn cứ nào cho rằng dùng tam thất có thể gây suy giảm khả năng tình dục và sinh sản ở nam giới. Theo nghiên cứu hiện đại cho thấy tam thất có công năng tương tự như nội tiết tố sinh dục. Tuy nhiên, vì là vị thuốc chữa bệnh phần huyết nên được dùng cho phụ nữ nhiều hơn.
Giảm huyết áp
Tam thất bắc chứa nhiều chất dinh dưỡng rất tốt cho hệ tim mạch và khả năng điều hòa huyết áp cũng rất hiệu quả nên thường được sử dụng trong hỗ trợ điều trị một số bệnh như tăng huyết áp, đau đầu, hoa mắt chóng mặt, ù tai.
Tuy nhiên, bạn không nên lạm dụng loại dược liệu này và việc sử dụng tam thất để điều trị bệnh vẫn cần có sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả điều trị và an toàn.
Tăng cường khả năng bảo vệ tim
Tam thất bắc giúp cải thiện khả năng tuần hoàn, kể cả các mạch máu nhỏ. Giúp chống viêm mạch máu, tiêu trừ máu đông, phân hủy chất béo xấu, giảm tổn thương cơ tim, phục hồi lưu lượng máu và giãn mạch.
Ngoài ra, tam thất còn giúp làm giảm tần suất các cơn đau thắt ngực, giảm xơ vữa mạch vành, ngăn ngừa biến chứng cục máu đông.
Hồi phục hệ thần kinh và tăng cường trí nhớ
Rễ cây tam thất bắc có tác dụng gây hưng phấn thần kinh, từ đó giúp kích thích tâm thần, cải thiện khả năng ghi nhớ, chống căng thẳng và giảm stress.
Điều hòa kinh nguyệt
Một số trường hợp phụ nữ mắc tình trạng huyết ứ dẫn đến kinh nguyệt không đều thì tam thất có thể là giải pháp phù hợp đề điều hòa lại.
Ngoài ra, phụ nữ sau khi tới thời kỳ kinh nguyệt hoặc phụ nữ sau khi sinh con dùng tam thất để bổ máu, giúp bù đắp lại tình trạng hao hụt do mất máu. Ưu tiên dùng cho phụ nữ sau sinh để nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Phòng ngừa và điều trị ung thư
Trong tam thất bắc có panacrin có tác dụng hạn chế sự di căn của các tế bào ung thư. Gần đây tam thất được dùng trong một số trường hợp ung thư như máu, phổi, vòm họng, vú, tử cung, tuyến tiền liệt và thu được kết quả rất đáng kể.
Tuy nhiên bạn chỉ nên dùng tam thất như biện pháp bổ sung, không được phép bỏ thuốc điều trị.
Chống lão hóa
Trong củ tam thất bắc có chứa panax notoginseng saponin giúp hoạt huyết, lưu thông máu, làm trắng và loại bỏ tàn nhang,… Ngoài ra, trong tam thất còn có thêm các chất chống oxy hóa như acid oleanolic giúp chống lão hóa, loại bỏ các gốc tự do và tăng cường hệ miễn dịch.
THAM KHẢO THÊM:
Cách sử dụng mật ong và hoa đu đủ trị ho
Tác dụng thần kỳ của mật ong và nghệ
Top những món đặc sản nhất định phải ăn một lần khi đến hồ Ba Bể
MUA ĐẶC SẢN HỒ BA BỂ TẠI ĐÂY